Stroje głównie wełniane, wzorzyste, kraciaste, proste obuwie skórzane, ozdobne krajki, futrzane płaszcze, włosy czesane na bok. Tak w skrócie opisywał Gotów rzymski kronikarz Tacyt. Fryzura nie była jednak dlań tak zaskakująca, jak fakt, iż mężczyźni nosili spodnie – odzienie rzymianom obce.
O ubiorze wiemy najwięcej z wykopalisk, głównie bagiennych oraz nielicznych, acz wiarygodnych i cennych przekazów. Krój, wzornictwo i hierarchia strojów to wiedza pochodząca głównie z przekazów pisanych. Sploty, materiały, czy konkretne wzory,
to wiedza, którą zawdzięczamy archeologom badającym fragmenty przetrwałe po dziś dzień.
Ubierano wówczas lniane spodnie i koszule, bądź giezła jako odpowiedniki naszej bielizny, wierzchnie okrycie stanowiła głównie garderoba wełniana. Kobiety przywdziewały tak zwane z greckiego peplosy, czyli jednoczęściowe suknie spinane fibulami na ramionach. Mężczyźni, z kolei, spodnie i tuniki, często również krótkie płaszcze. W okresie zimowym przed chłodem chroniły baranie kożuchy, płaszcze podszywane futrami, a nawet okrycia w całości wykonane ze skóry. Zarówno latem, jak i zimą noszono filcowe czapy, które chronią zarówno
przed upałem, jak i zimnem. Znane z tego okresu są również rękawice.
Jako dodatki do strojów, a jednocześnie nieodzowne ich elementy, zakładano skórzane paski ze sprzączką i okuciami, wzorzyste krajki (ozdobne paski wykonane z wełny), których także używano do owinięcia się wokół pasa. Tak, jak dzisiejsi robotnicy, Goci przy pasie zawieszali różnego rodzaju sprzęty potrzebne do codziennych czynności. Na kobiecych biodrach zwisały zatem: rogowe grzebienie, nożyce, kościane igielniki, klucze do szkatułek, nożyki, sakiewki. Mężczyźni nosili zwykle kaletki na różne drobiazgi, noże, czy narzędzia, którymi posługiwali się w swoim fachu.
Charakterystycznym elementem wyglądu była również męska fryzura. Czesali się na bok,
a włosy wiązali w specyficzny węzeł, nazywany „swebskim”. Sposób plątania znamy dzięki doskonale zachowanej czaszce z pełnym owłosieniem odkrytej w Danii. Do spinania włosów używano również specjalnych szpil.
Ciekawe było również obuwie z jednego kawałka skóry. Popularne, gdyż wyjątkowo proste w wykonaniu, buty wycinano z płata skóry według szablonu i związywano rzemieniem.
Na ekspozycji w Faktorii zobaczyć można różne elementy ubioru gotów, które przetrwały do dziś. Spośród wielu zabytków doskonale zachowały się rogowe grzebienie z miedzianymi spięciami, okucia i sprzączki pasów, fibule i wiele innych. Replikom strojów można przyjrzeć się zarówno na manekinach, jak i mieszkańcach osady, którzy z chęcią opowiedzą więcej o Gotach i ich zwyczajach.
Autor: Grzegorz Haasa
ul. Grunwaldzka 20, 83-000 Pruszcz Gdański
tel. +48 58 775 99 21, fax. +48 58 682 34 51
e-mail: urzad@pruszcz-gdanski.pl