Archiwalny serwis internetowy - Urząd Miasta w Pruszczu Gdańskim

Informacja dotycząca właściwej pielęgnacji drzew

Drzewa to dobro wspólne, o które każdy z nas jest zobowiązany dbać. Ponosimy odpowiedzialność za pogorszenie ich stanu lub też zniszczenie. Drzewa to niewątpliwie istotny element towarzyszący ludziom z uwagi na wartości ekologiczne, przyrodnicze, estetyczne, umilające i upiększające betonowe osiedla mieszkaniowe. Należy zatem dołożyć wszelkich starań, aby raz posadzone drzewo służyło nam jak najdłużej w dobrej kondycji zdrowotnej. Jedną z podstawowych zasad zapewniających zachowanie drzew w dobrym stanie jest ich właściwa pielęgnacja, w tym terminowe i fachowe wykonywanie cięć ich koron.

Co roku na wiosnę obserwuje się zjawisko masowej, nieumiejętnej pielęgnacji drzew, polegającej na redukcji koron. Problem niewłaściwie przeprowadzanych zabiegów pielęgnacyjnych w koronach drzew dotyczy w szczególności terenów wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych. W związku z tym Referat Gospodarki Komunalnej przypomina posiadaczom nieruchomości  o obowiązku dotyczącym właściwego utrzymania drzew. W przypadku stwierdzenia nieumiejętnego, niezgodnego z zasadami określonymi w art. 87a ustawy o ochronie przyrody przycięcia drzew, będą podejmowane działania zmierzające do ukarania posiadacza nieruchomości, na której drzewa zostały przycięte. W celu uniknięcia takich sytuacji, a tym samym ochrony drzew przed oszpeceniem i zniszczeniem przedstawiamy wskazówki pomocne we właściwym przeprowadzeniu takich prac.

Wszelkie zabiegi oraz cięcia pielęgnacyjne (korekcyjne) i techniczne drzew posiadacz terenu winien przeprowadzić we własnym zakresie, pod warunkiem, że będą one wykonane według wskazań zawartych w ustawie o ochronie przyrody i zgodnie z zasadami sztuki ogrodniczej. Jeśli właściciel drzew nie posiada odpowiednich kwalifikacji, winien zlecić te prace fachowcom. Na wykonanie zabiegów pielęgnacyjnych nie jest wymagane zezwolenie. Wyjątek stanowią tereny wpisane do rejestru zabytków, gdzie każde działanie związane z utrzymaniem i konserwacją zieleni (zarówno pielęgnacja, jak i usuwanie drzew i krzewów) wymaga zezwolenia Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Zakres możliwych zabiegów pielęgnacyjnych wykonywanych w obrębie koron drzew, został ustawowo ograniczony w art. 87a ust. 2 ustawy o ochronie przyrody (Dz. U. z 2018 r. poz. 1614 ze zm.).

Prace w obrębie korony drzewa nie mogą prowadzić do usunięcia gałęzi w wymiarze przekraczającym 30% korony, która rozwinęła się w całym okresie rozwoju drzewa, chyba że mają na celu:

 1)  usunięcie gałęzi obumarłych lub nadłamanych;

 2)  utrzymywanie uformowanego kształtu korony drzewa;

 3)  wykonanie specjalistycznego zabiegu w celu przywróceniu statyki drzewa.

Specjalistyczny zabieg w celu przywróceniu statyki drzewa wykonuje się na podstawie dokumentacji, w tym dokumentacji fotograficznej, wskazującej na konieczność przeprowadzenia takiego zabiegu. Dokumentację przechowuje się przez okres 5 lat od końca roku, w którym wykonano zabieg.

Usunięcie gałęzi w wymiarze przekraczającym 30% korony, która rozwinęła się w całym okresie rozwoju drzewa, w celu innym niż określony w ust. 2, stanowi uszkodzenie drzewa.

Usunięcie gałęzi w wymiarze przekraczającym 50% korony, która rozwinęła się w całym okresie rozwoju drzewa, w celu innym niż określony w ust. 2, stanowi zniszczenie drzewa.

Rodzaje wykonywanych cięć

- cięcia pielęgnacyjne (przyrodnicze), które wykonywane są przy drzewach młodych w celu uformowania ich koron lub w koronach drzew starszych, w celu poprawy bezpieczeństwa (cięcia korygujące) oraz  stanu zdrowotnego drzew (prześwietlenie koron) oraz cięcia sanitarne polegające na usunięciu gałęzi suchych i nadłamanych.

- cięcia techniczne (nieprzyrodnicze), które wykonywane są głównie w celu doświetlenia lokali mieszkalnych lub usunięcia kolizji z obiektami budowlanymi, napowietrznymi liniami energetycznymi, skrajniami dróg itp.

Każde cięcie jest ingerencją w żywy organizm, który w celu obrony uruchamia wszystkie możliwe mechanizmy zmierzające do zabliźnienia powstałych ran oraz stworzenia bariery ochronnej przed wnikaniem do wnętrza czynników chorobotwórczych w postaci zarodników, grzybów i wirusów owadów. Przyjmuje się, że maksymalni jednorazowo można pozbawić  drzewo ok. 30% korony, bowiem zbyt radyklane cięcia, w tym niedopuszczalne ogławianie (całkowite pozbawienie drzew koron i pozostawienie samego pnia) wielokrotnie prowadzi do obumierania.

Korony drzew nie powinno się podkrzesywać od dołu, gdyż powoduje to zachwianie statyki drzewa i może powodować powstanie zagrożenia. Odcięcie dolnych gałęzi powoduje przesunięcie środka ciężkości do góry, cieńsze partie pnia i zwiększa ryzyko jego złamania. Zabieg podnoszenia koron, w większości przypadków (z wyjątkiem usuwania kolizji ze skrajnią drogową, chodnikami, ścieżkami rowerowymi, itp.) nie ma uzasadnienia. W przypadku konieczności doświetlenia mieszkań bardziej wskazane jest skrócenie gałęzi i konarów wierzchołkowych koron oraz ich rozluźnienie (prześwietlenie).

Nieprawidłowości w pielęgnacji

Zdarza się, że wykonanie cięć zlecane jest przypadkowym osobom nie posiadającym merytorycznego przygotowania, lekceważąc tym samym fakt, że drzewo jest organizmem żywym i każda ingerencja w jego naturalny rozwój wymaga znajomości wiedzy ogrodniczej. Wszelkie cięcia w koronach drzew muszą mieć uzasadnienie. Prace w tym zakresie należy prowadzić w sposób profesjonalny, aby nie dopuścić do zniszczenia drzew. Najczęściej stwierdza się przekroczenia ustawowej granicy dopuszczalnej redukcji korony w zakresie 30%. Obserwowane są przy wykonywaniu prac  rozrzedzania koron, tzw. prześwietlania poprzez wycinanie żywych gałęzi, których usunięcie nie jest uzasadnione, ani względami biologicznymi ani technicznymi (nie kolidują z obiektami czy infrastrukturą oraz nie stwarzają zagrożenia dla bezpieczeństwa). Podobnie rejestruje się częste przypadki zbytecznej redukcji korony poprzez znaczne skracanie konarów (lub ogławianie drzew). Nie ma również uzasadnienia redukcja koron drzew rosnących na terenach zieleni, posadzonych w odpowiednich miejscach i odległościach w stosunku do innych drzew i obiektów budowlanych. Drzewa te poza usunięciem posuszu winny zachować swój naturalny pokrój.

Pora wykonywania cięć

Drzewa iglaste i liściaste można przycinać przez cały rok, za wyjątkiem gatunków: brzoza, grab, klon, u których cięcia żywych części drzewa należy wykonać po rozwoju liści w miesiącach od czerwca do września (posusz przez cały rok) oraz gatunków: orzech, orzesznik, skrzydłorzech, u których cięcia wykonuje się w okresie od 15 lipca do 15 sierpnia. Dopuszcza się zmiany pory cięć "gatunków płaczących"- zależnie od warunków klimatycznych w danym roku. W każdym przypadku porę rozpoczęcia cięć wyznacza jednak termin pełnego rozwoju liści. Na wykonanie wszelkiego rodzaju cięć (poza terenami wpisanymi do rejestru zabytków) nie obowiązuje zezwolenie. Należy jednak przy planowaniu tego rodzaju zabiegów, jak również przy wycinaniu drzew i krzewów na podstawie stosownego zezwolenia przestrzegać okresu ochronnego miejsc lęgowych ptaków chronionych. Na podstawie ustawy o ochronie przyrody w terminie od 1 marca do 15 października zakazuje się usuwania gniazd ptasich m.in. z terenów zieleni, na co należy zwrócić uwagę podczas wykonywania powyższych zabiegów.

drukuj (Informacja dotycząca właściwej pielęgnacji drzew)